Durf meer, doe meer, leef meer: een jaar lang Ja
Zaterdagochtend. Buiten is het nog donker, koud en guur als ik naar het station toe fiets. Die muts en handschoenen zouden geen overbodige luxe zijn. Vergeten. Omdat ik mijn trein wil halen.
Het is weekend. De trein vertrekt en ik zie hoe hoog het water in de IJssel staat. Eenmaal de spoorbrug over pak ik mijn boek voor deze week uit mijn tas. Een jaar lang ja van Shonda Rhimes. Ik ben onderweg naar Den Haag en heb de tijd.
Het boek is geschreven door Shonda Rhimes. Ze is de bedenker er schrijver van o.a. Grey’s anatomy en How to get away with murder. Haar series worden wereldwijd bekeken. Ze heeft in haar series ruimte gemaakt voor mensen die een afspiegeling zijn van de wereld: mensen met een blanke en een getinte huidskleur. Dikke en dunne mensen. Hetero, homo en andere vormen van relaties. Maar tegelijkertijd is Shonda ook introvert en extreem angstig. Na een wake-up call van haar zus neemt ze een besluit.
Ze zegt een jaar lang ‘Ja’ tegen alles waar ze tegen op ziet.
Het boek is een verslag van ontdekkingsreis hoe Shonda eindelijk vol van het leven durft te genieten en waar ze de lezer inspireert om dat ook te doen. Klinkt goed! Toch?
Ik begin te lezen. En merk dat ik lastig in het boek kom. Ik twijfel. Leg ik het boek weg of lees ik door? Ik besluit door te lezen doordat Barack Obama op de achterkant heeft gequote dat Shonda een heldin is. Ook uit dit boek haal ik weer een aantal lessen voor mijzelf.
Hoe het komt dat Shonda een jaar lang ‘ja’ zegt?
Samen met haar zus staat Shonda in de keuken. Dan zegt haar oudste zus tegen haar: ‘Jij zegt nooit ergens ja tegen’. In het begin ervaart Shonda een enorme weerstand: ik werk hard, zorg alleen voor de kinderen. Later begint het bij haar te knagen. Ze beseft: ik geloof mijn zus. Ik hoor haar. En ik weet het. Ze heeft gelijk.
Shonda beseft zich: ik ben ongelukkig. Ze is eerst kwaad op haarzelf.
Ze schaamt zich. Ze is succesvol en toch voelt ze zich ongelukkig.
Ze ontdekt dat de vonk die ieder van ons levend en uniek maakt verdwenen was. Zoals Shonda het in het boek omschrijft: het flakkerende vlammetje dat mij vanbinnen verlichtte, me liet stralen, me warm hield. Mijn kaars was uitgeblazen. Mijn luiken waren gesloten. Ik was moe. Ik was bang. Klein. Stil.
Ze besluit: Misschien is het tijd om ja te gaan zeggen.
Eén van de eerste vragen die op haar afkomt is of ze wil spreken op de universiteit waar ze is afgestudeerd. Ze zegt ja. In haar speech deelt ze 4 lessen.
Les 1: Laat de droom vallen. Wees een doener, geen dromer
Misschien weet je precies wat je droom is. Of misschien voel je je verlamd omdat je geen idee hebt wat je het liefst zou willen. De waarheid is: het maakt niet uit. Je hoeft het niet te weten. Je moet gewoon voort blijven gaan. Je hoeft alleen maar iets te blijven doen, de volgende kans te grijpen. Open te blijven staan voor iets nieuws. Het hoeft niet in je beeld van de volmaakte baan of je perfecte leven te passen. Perfectie is saai en dromen zijn niet waar. Je moet gewoon…Doen.
Ik stel mijzelf de vraag: wat kan ik doen om mijn droom dichterbij te halen?
Les 2: Morgen wordt de ergste dag van je leven. Wees geen egoïst
De studenten voor wie ze de speech die dag hield waren net afgestudeerd en gingen ‘de wereld in’. Dat is niet altijd even makkelijk. De boodschap die ze de studenten meegeeft: doneer elke week een stukje van al je energie om de wereld iets minder beroerd te maken. Eigenlijk een hele mooie boodschap niet alleen van toepassing is op de studenten maar ook op jou en mij.
Les 3: Iedereen die tegen je zegt dat zij het allemaal perfect doen is een leugenaar is
Als je succesvol lijkt te zijn vragen mensen aan je: hoe krijg je dat allemaal voor elkaar?
Het eerlijke antwoord van Shonda is: ik krijg het niet allemaal voor elkaar. Als je ziet dat iemand op één gebied in zijn leven succesvol is, dan betekent dat bijna zeker dat je ergens anders in je leven steken laat vallen. Als je ervoor kiest om bij een uitvoering van je kind te zijn, kan het zijn dat je een belangrijke bespreking op je werk mist. Of als je een belangrijke afspraak hebt voor je werk kan het betekenen dat je een mijlpaal van je kind mist. Als je slaagt in het ene dan faal je onmiddellijk in het andere. Dat is de ruil. Je voelt je nooit voor 100% goed. Er gaat altijd iets verloren. Er ontbreekt altijd iets. DUS.
Stoppen met de moederoorlog!
Shonda beschrijft in een later hoofdstuk het verlangen om te stoppen met de moederoorlog. Laten we allemaal onze eigen keuzes en de keuzes van andere vrouwen respecteren. Het valt niet mee om al onze rollen te vervullen. En we worstelen vaak al genoeg met ons eigen schuldgevoel als we niet op twee plaatsen tegelijk kunnen zijn. Daar hebben we niet de oordelen van anderen nog eens overheen nodig. Dus sta achter de keuzes die je zelf maakt en laat je niet leiden door de oordelen van anderen.
Les 4: Zeg ja tegen spelen
Shonda heeft een regel voor zichzelf. Ze heeft er zelfs een wet van gemaakt. Als haar kinderen vragen of ze wil spelen is haar antwoord altijd ja. Ook al staat ze net op het punt om naar een galafeest te gaan. Doordat het voor haar een ‘wet’ is geworden weet ze dat ze ‘geen keus heeft’. Het verlost haar van een schuldgevoel en helpt haar haar wolkaholic-neiging los te laten. Bij tieners is het belangrijk dat je alert bent op woorden en signalen die hetzelfde betekenen. Als ze die signalen krijgt legt Shonda neer waar ze mee bezig is en geeft haar dochter haar onverdeelde aandacht. Soms krijg je daarvoor een beloning. Soms ook niet. Maar het belangrijkste is om te laten weten en voelen dat ze je onverdeelde aandacht kan krijgen. Deze ja gaat over jezelf toestemming geven om je prioriteiten te verleggen van wat goed voor je is naar waar je je goed door gaat voelen. Want hoe meer je speelt hoe gelukkiger je op je werk bent. Hoe gelukkiger je op je werk bent, hoe meer ontspannen je wordt. Hoe ontspannener je wordt hoe gelukkiger je thuis bent. Het is eigenlijk gewoon liefde. We zouden allemaal wat meer liefde kunnen gebruiken.
De conclusie van Shonda na een jaar lang ja is: Durf meer, doe meer, leef meer!
Wat zou er gebeuren als jij een jaar lang ja zegt tegen de dingen die je spannend of eng vindt?
Stel jezelf eens de vraag. Hoe is dat voor jou? Wat zou er voor jou veranderen als je een jaar lang ‘Ja’ zegt tegen de dingen die je spannend of eng vind?
Ik hoor graag van je!
Hartelijke groet,